Wanneer je op zoek gaat naar een houten snijplank, zijn er drie typen hout die je tegenkomt: kops-gezaagd hout (end grain), langshout (edge grain) en dosse hout (face grain). In dit artikel nemen we je mee in de verschillen tussen deze typen en waarom kops-gezaagd hout zo goed is voor snijplanken.

Kops-gezaagd hout, ook wel end grain genoemd, is hout dat gesneden is langs de groeirichting van de boom. Dit is uniek voor dit soort hout. De vezels worden bij kops-gezaagd hout in een dambordpatroon aan elkaar gelegd. De groeiringen zijn hierbij goed zichtbaar. Omdat de houtvezels verticaal staan, kunnen ze heel goed tegen een stootje, zijn het de meest duurzaamste snijplanken en laten ze geen messporen achter.

Langshout (edge grain) zijn randen van het hout die aan elkaar zijn gelijmd om een snijplank te vormen. Ze laten de natuurlijke nerfpatronen van de boom zien. Over het algemeen zijn ze lichter dan kops-gezaagd houten snijplanken.

Dosse gezaagd houd (face grain) is het stuk hout waarvan de ene kant breder is dan de andere kant. Bij deze techniek zie je de meeste nerven van de boom samen met de kleuren en patronen. Het lijkt wel het gezicht van de boom. En daar komt de naam ook vandaan. Dit deel van het hout is zachter en zal ook sneller vocht opnemen dan kops-gezaagd of langshout snijplanken. De nerven van dosse gezaagd hout lopen horizontaal en zijn daardoor gevoelig voor messporen.

Onderscheidende kenmerken van kops-gezaagd hout

Door de houtvezel structuur heeft een kops-gezaagde snijplank een soort zelfherstellende eigenschap. Wanneer het mes contact maakt met het oppervlak van de plank, snijdt het mes tussen de vezels door. De vezels sluiten zich weer wanneer het mes wordt opgetild.

Kops-gezaagd hout hoeft niet zo vaak opnieuw te worden geschuurd zoals bij de andere houtsoorten. Ze hebben langer een krasvrij oppervlak. Door dit hout regelmatig in te oliën waardoor ze water afstoten, voorkom je dat ze geen vocht absorberen.

Het eindoppervlak van het hout is steviger en duurzamer. De hardheid van het eindoppervlak is bijna anderhalf keer zo hoog als die van het zijvlak. De hardheid van de kopse kant (end grain) is bijvoorbeeld 622 kgf/cm2; de hardheid van de rand (edge grain) is 521 kgf/cm2 en de hardheid van de bovenkant (face grain) 463 kgf/cm2.

Beste toepassingen

Een kops-gezaagde snijplank kan goed worden gebruikt voor alledaagse taken. Wanneer het hout goed onderhouden wordt is het één van de beste oppervlakken om op te werken.

Het hout is stabiel tijdens het snijden omdat de planken vaak zwaarder zijn. Daarom zijn ze ideaal voor werkzaamheden die wat kracht vereisen. Zoals het opensnijden van vlees of het doorsnijden van grote botten. Het hout kan het beste gebruikt worden voor ingrediënten die niet te sappig zijn. Zo worden kops-gezaagde snijplanken vooral gebruikt voor bijvoorbeeld het snijden van broccoli, kolen, spinazie of rauw vlees.

Voordelen kops-gezaagd hout

• De verticale houtvezels zijn beter voor je messen, waardoor ze langer scherp blijven.
• De houtvezels sluiten zich weer na het snijden, waardoor er minder krassen op het oppervlak komen.
• Ze zijn geschikt voor elke taak die veel kracht vereist, zoals het splijten van botten met een hakmes.

Nadelen kops-gezaagd hout

• Snijplanken van kops-gezaagd hout moeten vaker worden in-geolied omdat ze sneller vocht opnemen.
• Omdat er meer stukken hout moeten worden samengevoegd om één snijplank te vormen, wat tijdrovend is, zijn ze over het algemeen wat duurder.
• Het grote aantal op elkaar gestapelde stukken hout maakt het moeilijk om kromtrekken te herkennen.